oen Ido Sellis zeven jaar geleden zijn eigen ‘biobased’ huis wilde bouwen, kwam hij in contact met SchipperDouwes Architectuur in Delden. Martine Schipper en haar man Hans Douwes hadden vijf jaar eerder al hun eigen huis volgens dezelfde uitgangspunten gebouwd. Vanaf dat moment ontstond er ook een innige samenwerking tussen Ecowerk, het bedrijf van Ido, en het architectenbureau, die elkaar ieder op hun eigen wijze en vakgebied weten te versterken.
Een van de mooie resultaten uit deze samenwerking tot nu toe is de prachtige biobased woning in Manderveen. Martine: “Ja, ik weet het nog goed. Coronatijd, begin 2020. De opdracht en de eerste ontwerpschetsen verliepen bijna geheel online. De wens van de opdrachtgevers was om gebruik te maken van CLT (Cross Laminated Timber) massieve houtbouw. Op de kavel stonden twee oude schuren en in het ontwerp heb ik deze vorm, de dubbele kap en ook de richting waarin ze stonden terug laten komen. Pas na acht maanden ontmoette ik de toekomstige bewoners voor het eerst in levenden lijve.”
Het Passiefhuis
Ido: “Ik kijk mee in bouwteamverband: opdrachtgever, architect, leveranciers en ik neem vooral de hele energiehuishouding voor mijn rekening. Het Passiefhuis-concept is daarbij voor mij hét uitgangspunt voor energieneutraal bouwen: zo veel mogelijk passieve energie benutten voor het verwarmen van de woning in de koude maanden en het comfortabel te houden in warme maanden. Door een minimale energievraag volstaat vaak een kleine, eenvoudige installatie, wat resulteert in een lagere investering én zeer lage maandlasten.” Je zou denken dat het begrip Passiefhuis is ontstaan sinds duurzaam bouwen steeds meer aandacht kreeg, maar dat is niet zo. Ido: “Passiefhuis is al na de oliecrisis in de jaren ’70 bedacht door een Oostenrijker en de Duitse bouwfysicus Wolfgang Feist heeft het wetenschappelijk uitgewerkt tot een bouwkundig concept. Zelf ben ik er ruim twaalf jaar geleden in Keulen op afgestudeerd.”
Iedereen kan biobased bouwen
Martine: “Duurzaam en energieneutraal bouwen is eigenlijk zo simpel dat je je werkelijk afvraagt waarom er nog maar vier procent in Nederland met biobased bouwmaterialen wordt gebouwd. Neem nu dit mooie huis in Manderveen; het is een casco van houten wanden met isolatiemateriaal er omheen, meer is het eigenlijk niet.” Ido: “We hebben hier een natuurlijk isolatiemateriaal van cellulose gebuikt, gemaakt van oude kranten. Het grote voordeel van dit soort biologische materialen is dat ze heel goed vocht kunnen reguleren, wat ook nog eens goed is voor je gezondheid. En wat betreft die vier procent die Martine noemde: we hebben dus een voorsprong op zesennegentig procent van de traditionele bouwwereld, terwijl er voldoende circulair bouwmateriaal voorhanden is. Europese bossen bijvoorbeeld zijn aan het afsterven vanwege klimaatverandering, kevers en boktorren en we doen niets met dat hout. Daarbovenop komt dat de Europese bossen gemiddeld met enkele procenten per jaar groeien.”
“Een voorsprong op zesennegentig procent van de traditionele bouwwereld”
Biobased in sociale woningbouw
Valt dit huis in het hoge prijssegment, is biobased alleen voor die doelgroep geschikt? Martine: “Er gaat meer tijd in de voorbereiding zitten dan bij de traditionele bouw. Alles moet 3D worden uitgetekend en over ieder schroefje is nagedacht. Parallel aan het tekenwerk rekent Ido de effecten op de energiehuishouding van iedere wijziging door. Zo optimaliseren we tezamen met de wensen van de opdrachtgever het gehele proces met als resultaat deze prachtige woning. Maar als je kijkt naar het interieur van deze woning, dan zie je ook dat er geen stukadoor, schilder of behanger meer aan te pas is gekomen, dus in de afwerking is weer een hoop bespaard. En dan heb je nog de toekomstige energiebesparing.” Ido: “Ja, want met mijn adviezen kan die zelfs ten opzichte van de huidige bouwwijze oplopen tot vijftig procent. Maar of biobased haalbaar is voor bijvoorbeeld sociale woningbouw? Dura Vermeer is nu met een project bezig van tweeëndertig woningen in de sociale sector, waarvan zestien prefab worden geproduceerd met biobased bouwmaterialen. Er gebeurt wel iets, zij het langzaam”
Is het geworden zoals jullie het in gedachten hadden?
Martine: “Ik ben absoluut niet van het type dat zegt: zo moet het worden en zo gaan we het doen. Nee, het is een gezamenlijk proces. Het is niet alleen energie, het is ook architectuur, tuin, landschap, licht, etcetera. Met elkaar krijg je het mooiste resultaat.” Ido: “Compliment aan Martine, want zij blijft de esthetiek heel goed bewaken, zodat de techniek niet de boventoon gaat voeren. Mooi zijn ook de grote lamellen, maar ook in de gevel zit een opening waarachter een raam is geplaatst; een zomernacht spui-ventilatie. Dat raam kan zodoende ’s nachts volledig worden geopend, zonder angst voor inbrekers.” Martine, tot slot: “Maar vooral ook een compliment voor de opdrachtgever, die het ontwerp wilde zien en met gezonde scherpte vertrouwen toonde in onze adviezen.”
Dit artikel kwam tot stand door een samenwerking tussen Schipperdouwesarchitectuur uit Delden en Ecowerk uit Hengelo
Schipperdouwesarchitectuur
De Fute 4, 7491 AL Delden
Website
Ecowerk
Aardbei 7, 7559 RS Hengelo
Website
