echnologische innovaties zijn alomtegenwoordig. In het bedrijfsleven, de medische sector en bij ons thuis. Ze hebben veel impact op onze samenleving. Maar ze worden ontwikkeld in een wereld die gedomineerd wordt door mannen. Logisch dat er dan een product uitrolt dat vooral geschikt is voor mannen. Social tech-expert Chantal Schinkels schreef er een boek over. Over genderverschillen, kansenongelijkheid en de gevolgen van het ontbreken van diversiteit en inclusie in de tech.
Ze groeide op in Rotterdam-Zuid. Een wijk waar culturen van over de hele wereld samenleven. “Die wereld heeft mij gevormd”, zegt Chantal Schinkels. “Ik leerde hoe het is om met veel verschillende culturen om te gaan, wat armoede inhoudt en vooral ook wat geen woorden maar daden in de praktijk betekent. Later studeerde ik aan de universiteit in Antwerpen Organisatie & Management. Toen ik klaar was met mijn studie zat ik middenin de kredietcrisis en lagen de banen bepaald niet voor het oprapen.”
Fysiek pijn
Schinkels zat niet bij de pakken neer en creëerde haar eigen baan. “Omdat ik altijd al met websites bezig was voor anderen, besloot ik zelf een webshop te starten”, legt ze uit. “Dat groeide uit tot een baan in de e-commerce, bij een bedrijf met vooral mannelijke collega’s. Ik voelde me er thuis en had nooit het gevoel dat ik anders was. Tot ik erachter kwam dat ik minder verdiende dan een mannelijke collega die hetzelfde werk deed. Hij was bovendien jonger en had minder werkervaring. Dat deed fysiek zelfs pijn. Zoiets tast echt je zelfvertrouwen aan. Had ik iets niet goed gedaan? Was ik het salaris niet waard?”
Het is helemaal geen vrouwenprobleem, maar een leiderschapsprobleem.
Achter het fornuis
Schinkels deed veel onderzoek, las veel en sprak met veel mensen. “Ik ontdekte dat ik helemaal geen uitzondering was. Dat er nog veel meer vrouwen in precies dezelfde situatie zaten als ik. Het is helemaal geen vrouwenprobleem, maar een leiderschapsprobleem. Het zit verankerd in onze cultuur. Geïnstitutionaliseerd in wetgeving, regels en ons het politieke systeem. Het is zelfs gebaseerd op onze aloude christelijke waarden, met het gezin als hoeksteen van de samenleving en de vrouw traditioneel achter het fornuis”, aldus de auteur.
Mannen aan de macht
“Technologische innovaties worden bepaald door een homogene groep die niet representatief is voor de rest van de samenleving”, doceert Schinkels. “Slechts 16 procent van de werknemers in de tech is vrouw. Dáár moeten we iets aan doen. De huidige manier van technologische ontwikkeling is niet neutraal. Mannen domineren deze sector. Hun normen, waarden, ethische grenzen en wensen vind je terug in ontwikkelingen. We gebruiken nu technologie die helemaal niet in dienst staat van iedereen.”
Je moet echt met de cultuur aan de slag en dat verander je niet van vandaag op morgen.
Giftige werkomgeving
Omdat de mannelijke dominantie in de tech zo sterk verankerd is, ervaart Schinkels veel weerstand tegen de roep om verandering. “Werkgevers zijn bang hun huidige werknemers te verliezen. Je moet echt met de cultuur aan de slag en dat verander je niet van vandaag op morgen. Een blik met vrouwen opentrekken is niet de oplossing. Je moet zorgen dat de cultuur in de tech geschikt is voor vrouwen. Nu heerst daar een giftige werkomgeving waar vrouwen helemaal geen trek in hebben.”
Tussen de oren
De oplossing is volgens Schinkels goed werkgeverschap. “We moeten gewoon normaal doen!”, roept ze uit. “Waarom betalen we nog steeds bewust minder salaris aan vrouwen? Mannen krijgen toch ook dochters? Willen die voor hen dezelfde giftige werkomgeving die nu vaak heerst in de tech? Eigenlijk moet je van overheidswege ingrijpen. Quota zijn een probaat middel. Anders gebeurt het gewoon niet. Het zou niet moeten hoeven, maar het is gewoon nodig.”
Je hebt vaak maar één man nodig in een team die zich hierover uitspreekt.
Reacties
Schinkels krijgt reacties van alle kanten. “Van vrouwen die met mijn boek in de hand een hoger salaris hebben bedongen of zich realiseren dat ze beter op zoek kunnen gaan naar een werkplek waar ze zich wél thuis voelen. Maar ook van mannen. Dat ze zich herkennen in allerlei situaties die ik beschrijf en dat ze nu beter weten hoe ze daar op moeten reageren en zaken kunnen veranderen. Weet je, je hebt vaak maar één man nodig in een team die zich hierover uitspreekt. Je moet het alleen wel zien, herkennen en je erover uitspreken. Dat gebeurt steeds vaker. En dat is top.”