roeg in de ochtend en ’s avonds melken Martijn Jogems (36) en zijn vader Henk (58) de koeien. Tussendoor werken ze deels in loondienst buiten de boerderij. Henk is al 40 jaar werkzaam bij CRV, een coöperatie voor vee verbetering, en Martijn werkt bij veehandelaar Boswerger in Manderveen. Ondertussen voert Thea, de echtgenote van Henk, de kalveren en zorgt ervoor dat de loonwerkers niets tekort komen. En als een koe tochtig is dan verricht Martijns partner Joreen de inseminatie. Mede door de ijzersterke samenwerking is het familiebedrijf flink uitgebreid en helemaal van deze tijd.
‘Maak eerst je school af, werken op de boerderij kan altijd nog’. Ondanks dit advies van zijn ouders had Martijn Jogems het rap bekeken op de Lts. Hij voelde zich vervolgens meer thuis op de landbouwschool in Tubbergen, en het AOC in Almelo. Inmiddels voeren vader en zoon samen een maatschap waarin zij zorgdragen voor 150 koeien en 90 stuks jongvee. ”Boer zijn zit gewoon in je, dat zal de passie zijn”, aldus Martijn.
Parttime werken bevalt iedereen goed
De boerderij aan de rand van Weerselo is de plek waar Henk Jogems is opgegroeid. Als nakomeling in het gezin nam hij het bedrijf over "Mijn moeder vertelde weleens dat zij en mijn vader met zeven koeien en een paar varkens waren begonnen”, blikt hij terug. "Destijds moest alles met de hand gebeuren. Als je als boer 60 koeien had, was dat heel wat. Daar kun je in deze tijd niet meer van leven, tenminste niet zonder herinvestering.” Zijn zoon Martijn wist aanvankelijk niet zeker of ook hij in zijn vaders voetsporen wilde treden. Na de Lts In Oldenzaal behaalde hij alsnog twee diploma’s die volgens hem beter aansloten bij zijn wens: werken op de boerderij. "We zijn gelijk in 2004 begonnen met de bouw van het eerste gedeelte van de nieuwe stal”, vertelt Martijn. "In 2019 kwam het tweede deel erbij. Toen de stal af was ging ik in loondienst bij veehandel Boswerger in Manderveen. Daar werk ik nog steeds 20 uur per week. Pa werkt op maandag en dinsdag bij CRV. "Al 40 jaar met veel plezier”, benadrukt senior. "Dat geldt ook voor het werk op de boerderij. Doordat we samen werken, kunnen we er een parttime baan naast houden. Met de buren werken we overigens ook samen. Hun koeien staan bij ons in de stal en wij hebben daar ons jongvee staan. Voor één persoon is er voldoende werk voor en fulltimebaan. Onze manier bevalt iedereen goed.”
Regelgeving is een frustratie
Ondanks alle mooie aspecten van de melkveehouderij, zijn er frustraties. Met name over de constant wijzigende en vooral aangescherpte regelgeving voor de sector. "Nu vertrekken stierkalveren na 14 tot 30 dagen naar de mesterij”, noemt de ondernemer een voorbeeld. "Momenteel worden er proeven gedaan om deze kalveren op het bedrijf te laten staan voor een nog onbekende duur. Maar daar is ons bedrijf, en dat van nog veel meer boeren, niet op ingericht. De nieuwe regel betekent namelijk dat vaars- en stierkalveren bij elkaar in het stro komen. Dat vergt vanzelfsprekend een andere huisvesting. Bovendien blijft 25 % van de kalveren nu op de boerderij. Als we straks 100 % moeten aanhouden hebben we ruimtetekort.”
De ammoniakemissie is eveneens een achilleshiel voor de ondernemers. Henk: "Omdat we aan die regels moesten voldoen, legden we in de stal een emissiearme vloer. Kosten: € 70.000 extra! Hierdoor blijft de ammoniak in de kelder. Maar ik heb mijn twijfels of dat wel de oplossing is. Zo langzamerhand krijgen boeren alles op de kop. Stikstofprobleem; boeren hebben het gedaan. Ik denk dat ze zich in Rusland kapot lachen om ons. Daar worden stallen gebouwd voor zo’n 1000 koeien onder aanzienlijk soepelere omstandigheden. Vanuit mijn werk bij CRV weet ik dat steeds meer boeren stoppen met het bedrijf. Voor sommigen is het echt niet meer te doen tegenwoordig. Niet alle boeren echter kunnen zomaar stoppen. Die hebben veel te veel geïnvesteerd”, verduidelijkt hij. "Ze moeten hier eens ophouden met telkens nieuwe regels bedenken. Dat zou veel beter zijn.”
Purk en Pork
Het welzijn van de dieren heeft binnen maatschap Jogems de hoogste prioriteit. Bij wijze van experiment plaatsten Martijn en Henk twee ventilatoren in de stal en besproeien indien nodig het staldak met water ter verkoeling. In plaats van zaagsel ligt er paardenmest op de stalvloer. "Zaagsel is duurder dan paardenmest”, legt Henk uit. "Dat scheelt zeker zo’n € 20.000 op jaarbasis. Doordat zaagsel losser is, is het koelcomfort bij paardenmest zeker zo hoog. Paardenboeren willen er graag vanaf en wij kunnen het goed gebruiken en halen het zelf op; een win-win situatie dus.” Met de volgende generatie in zicht blijft maatschap Jogems het ingeslagen boerenpad vervolgen. Of er in de toekomst opnieuw wordt uitgebreid, laten vader en zoon in het midden. "Het loopt zoals het loopt”, zegt Martijn nuchter. "We houden het in elk geval wel bij koeien. En binnenkort komt er een pony voor Tess. Maar geen varkens, daar hebben we niets mee. Met koeien kun je veel meer een band opbouwen. Werken met dieren blijft ontzettend mooi.”
Ook bezig met de toekomst van je bedrijf net als Martijn?
Ben jij ondernemer in het buitengebied van Dinkelland of Tubbergen en hebt je na het lezen van de ervaringen van Martijn Jogems ook een vraag die je graag samen met studenten wilt beantwoorden? Wil jij vooruit met je onderneming? Meer resultaat boeken of blijven innoveren? Dien dan je vraag heel eenvoudig in via Agrohub Twente
