‍De gemeente Twenterand heeft veel contact met ondernemers van velerlei pluimage. Een flink deel van dat ondernemersbestand is agrarisch van karakter. Voor de Twenterandse boeren zijn er twee gemeentelijke functionarissen die een belangrijke rol vervullen. We maken kennis met programma-adviseur landelijk gebied Michael Kok en projectmedewerker landelijk gebied Miranda de Vries. Over mogelijkheden zien en kansen pakken.

‍

In het recente verleden was Miranda de Vries onder meer op Hogeschool Saxion actief op het gebied van smart mechatronics en robotics. “Dat lijkt misschien heel wat anders dan wat ik nu doe”, lacht Miranda. “Maar ik werkte daar veel aan onderzoeksprojecten, bijvoorbeeld aan een klimaatbestendige robotmoestuin. Van nature heb ik bovendien veel interesse in de natuur en het landelijk gebied. Ik geloof dat we voor de schepping moeten zorgdragen, vanuit een soort rentmeesterschap.”

‍

Staat van dienst

Collega Michael Kok is nu bijna een jaar programma-adviseur landelijk gebied bij de gemeente Twenterand. Hij heeft al een flinke staat van dienst in het landelijk gebied. “Klopt”, beaamt Michael. “Ik ontwikkelde toekomstbestendige concepten voor het landelijk gebied. Daarbij ging het onder meer om boeren te helpen veranderen en gebiedsgericht samen te werken. Bijvoorbeeld door te kijken naar multifunctionele landbouw of innovaties op het gebied van leefbaarheid en duurzaamheid. Ik heb zonder meer een voorliefde voor de transitie van het platteland.”

‍

‍

Onontkoombaar

Daarmee is ook meteen een belangrijk onderwerp aangesneden. Want die transitie van het landelijk gebied is onontkoombaar. “Blijven boeren zoals we in Nederland de afgelopen jaren hebben gedaan, is geen optie”, legt Michael uit. “Het móet echt anders. We moeten veranderen. Een transitie dus. Een overgang naar een duurzamere wereld. Dat vereist een systeemverandering van de landbouw. Met meer aandacht voor duurzaam, toekomstbestendig en klimaatneutraal ondernemen. Mogelijkheden genoeg.”

‍

Goed luisteren

Projectmedewerker Miranda knikt bij de woorden van haar collega. “Toch raakt dit onderwerp soms wat ondergesneeuwd door allerlei maatschappelijke en politieke ontwikkelingen. Dan is bijvoorbeeld het thema migratie ineens van meer belang. De uitdaging voor Twenterand is om lokaal tot een goed verdienmodel te komen voor boeren. Niet door ze dat door de strot te duwen, maar door goed te luisteren naar wat boeren kunnen en willen. En door samen te komen tot oplossingen voor de langere termijn.”

‍

Boeren zijn belangrijk

In welke richting moeten we dan denken? “Denk aan het bergen van water”, begint Michael. “Maar ook aan het vergroten van de biodiversiteit, het verbeteren van de waterkwaliteit of het telen van nieuwe gewassen. Allemaal mogelijkheden die we nu verkennen en waar we soms al een begin mee maken. Ondertussen moeten we wel de boeren overeind zien te houden. We zijn een agrarische gemeente. Onze boeren zijn belangrijk. We willen niet minder boeren, maar anders boeren. En veel boeren staan daar best voor open.”

‍

Bijeenkomsten

Er zijn de afgelopen periode al zes informatiebijeenkomsten in de gemeente Twenterand geweest voor agrariërs. “We namen de boeren in Twenterand mee in de ontwikkelingen die op ons afkomen”, legt Miranda uit. “Over het PPLG bijvoorbeeld (zie kader, red.). Maar we hebben ook opgehaald wat er bij hen leeft. We zijn graag een luisterend oor en we hebben ons uiteraard voorgesteld. Als je iets voor de boeren wilt betekenen, dan moeten ze je ook weten te vinden. We merken dat dit goed lukt.”

‍

“Niet door de strot duwen, maar goed luisteren!”

‍

Kijken wat wél kan

“Soms wil een agrariër iets dat niet meteen mogelijk is”, schetst Michael. “Maar we denken graag met de boeren mee en kijken dan naar wat wél kan. Soms willen boeren bijvoorbeeld extensiveren. Dan hebben we het over minder dieren op meer grond. Of ze kiezen voor een ommezwaai naar duurzaam of richten zich meer op de productie van streekproducten. De combinatie van een boerenbedrijf met de verkoop van eigen producten is ook een optie. Een boerderijwinkel dus, eventueel in combinatie met wat horeca. Het kan van alles zijn.”

‍

Verdienmodel

Michael ziet veel kansen voor boeren in Twenterand. “Denk aan bio-based teelt of meer diverse plantaardige teelten voor humane consumptie. We streven naar meer diversiteit. Dat is minder ziektegevoelig en met de juiste maatregelen wordt de bodemvruchtbaarheid verhoogd. Wat je ook kiest, het moet wél bijdragen aan het verdienmodel van een boer. Het is ook hartstikke mooi dat er vijfhonderd miljoen beschikbaar komt voor agrarisch natuurbeheer, zoals voor plasdras en bloemrijke akkerranden.”

‍

Gemakkelijk bereikbaar

Michael en Miranda zien dat boeren in Twenterand elkaar écht opzoeken. “Tijdens de gebiedsbijeenkomsten kwam dat naar boven”, zegt Miranda. “De boeren weten onderling goed waar ze tegenaan lopen. We merken nu dat boeren óók de weg naar het gemeentehuis steeds beter weten te vinden. Dat is mooi, want daar zijn Michael en ik ook voor. We zijn gemakkelijk bereikbaar en gaan graag in gesprek. Het platteland is volop in ontwikkeling. Daar helpen we onze boeren graag bij.”

‍

Provinciale aanpak

Overijssel kent een indrukwekkend platteland. Meer dan negentig procent van de provincie bestaat uit landbouw of natuur. Zo’n 6.200 boerenbedrijven zijn er stevig geworteld. Het platteland is meer dan ooit in beweging. Provincie, gemeenten, waterschappen en natuur- en landbouworganisaties bouwen samen met boeren aan een toekomstbestendig platteland. Een toekomst waarin we economische kansen voor boeren en bewoners benutten, een leefbaar platteland behouden en de natuur versterken. Die aanpak heet het Provinciaal Programma Landelijk Gebied (PPLG).